Kızılötesi Fotoğraf Nasıl Çekilir?

Kızılötesi Fotoğraf Nasıl Çekilir?

Daha önceki yazılarımda Kızılötesi Işığın ne olduğunu ve Kızılötesi Fotoğrafçılığa Giriş sayfamda da fotoğraf makinelerinin kızılötesi ışık ile ilişkisini açıklamaya çalışmıştım. Kısacası dijital fotoğraf makinelerinin sensörleri kızılötesi ışığa da duyarlıdırlar. Fakat üretim anında dijital fotoğraf makinelerini kızılötesi ışığa körleştirilmek için sensörlerinin önüne kızılötesi engelleyici low-pass filtreler takılır. Buna ragmen bu filtreler oldukça küçük miktarlarda kızılötesi ışığı yine de geçirmektedirler. Bu da mevcut durumda kızılötesi fotoğraf çekebilme olanağı tanımaktadır. Bu bilgiler ışığında Kızılötesi Fotoğraf Nasıl Çekilir? sorusuna yalın bir şekilde cevap vermeye çalışacağım.

Sensör Low-Pass filtre

Sensörün üzerinde camgöbeği renkli low-pass filtre açıkça görülmektedir.

Kızılötesi Fotoğraf Nasıl Çekilir?

Kızılötesi fotoğraf, kızılötesi filtre yardımıyla çekilir. Objektifin filtre çapına uygun bir çapta kızılötesi filtreyi objektifinize takarak, güneşli veya nispeten aydınlık bir günde açık bir alanda uzun pozlama değerleri kullanarak kızılötesi fotoğraf çekebilirsiniz. Belirttiğim açık alanda kadrajınıza geniş yapraklı ağaç veya bitki alabilirseniz fotoğrafınıza katacağı görsel etki oldukça pozitif olacaktır.

Kızılötesi Fotoğraf

Örnek bir Kızılötesi Fotoğraf (Yer: Bolu Gölcük Tabiat Parkı)

Kızılötesi fotoğraf çekimi, klasik fotoğraflama tekniklerinden olan uzun pozlama yöntemine çok benzemektedir. Uzun pozlama ihtiyacı olmasının nedeni fotoğraf makinesinin sensörünün önünde kızılötesi engelleyici filtre olmasıdır. Bu filtrenin kızılötesi ışığı az geçirmesi, kızılötesi fotoğrafçılık için bir nevi ND filtre gibi davranmasıyla sonuçlanmaktadır. Bu yüzden kızılötesi fotoğraf çekerken mutlaka tripod kullanılması gerekmektedir.

Kızılötesi Dünya’ya Adım Atmak İstiyorum, Fakat Hangi Filtreyi Almalıyım?

Ana hatlarıyla dört adet filtre çeşidi olduğu için bu soruya cevap verebilmek zor olabilir. Kızılötesi filtreler, kızılötesi ışığı geçirmeye başladıkları alt sınır değerleriyle isimlendirilirler. Örnerğin en popüler kızılötesi filtre olan Hoya R72 filtre 720nm (nanometre) dalgaboyu ve üzerinde kızılötesi ışığı geçirir. Bu yüzden “720nm kızılötesi filtre” olarak nitelendirilir. Diğer kızılötesi filtreler ise 590nm, 665nm, 850nm’dir. Bu kızılötesi filtrelerin nasıl etkilerinin olduğunu Kızılötesi Fotoğrafçılıkta Filtre Seçimi sayfasında detaylı şekilde açıkladım. İsteğinize göre belirttiğim yazının size rehberliği sayesinde istediğiniz filtreyi secebilirsiniz. Benim şahsı tavsiyem ise bulunabilirliği ve ürettiği fotoğrafların işlenmesinin daha kolay olmasından dolayı “Hoya R72” olacaktır. Böylelikle Kızılötesi Fotoğraf Nasıl Çekilir? sorusunda bir noktayı daha aydınlatmış olduk.

Hazırlıklar

Öncelikle fotoğraf makinenizin fotoğraf çıktı biçimini RAW veya RAW+JPEG olarak ayarlayıp manuel pozlama ayarında ISO 200, Diyafram: 8, pozlama süresi 15 saniye veya daha fazla, Beyaz Ayarını olabildiğince düşük (Öneğin: 2500 Kelvin) olarak ayarlayın. Herşey hazır olduğunda Fotoğraf makinenizi tripoda yerleştirin ve kadrajınızı ayarlayın. Odaklamayı da yaptıktan sonra odaklama seceneğini manuale ayarlayın. Kızılötesi filtreyi objektife takın ve denklanşöre basarak pozlamayı başlatın.

Not: Aynasız model bir fotoğraf makinesine sahipseniz, filtre takılı iken odaklama modunu manuale almadan da odaklama yapabilirsiniz. Manuel çekim modunda pozlama süresini arttırdığınızda ekrandaki görüntünün belirginleştiğini göreceksiniz. Bu da makineye, kızılötesi fitre takılıyken de otomatik odaklama yapabilme olanağı sunacaktır.

Pozlamanın sonunda ise şuna benzer bir sonuç ile karşılaşırsanız başarıyla kızılötesi fotoğraf çektiniz demektir:

Kızılötesi Fotoğraf

İşlenmemiş Kızılötesi Fotoğraf. (Direkt RAW çıktısı.)

Tabii ki işimiz bununla bitmiyor. Sonrasında ise çekmiş olduğumuz RAW formatındaki fotoğrafı işlememiz gerekiyor. İşleme sürecini ise Kızılötesi Fotoğraf İşleme sayfasında detaylıca açıkladım. İşleme sonrasında ise fotoğrafımız böyle görünecek:

Kızılötesi Fotoğraf

İşlenmiş Kızılötesi Fotoğraf.

Filtre takıp çıkarmak, Uzun pozlamayla uğraşmak ve tripod taşımak istemiyorum!

Eğer buraya kadar yazıyı okuduysanız veya anlatılanları uyguladıysanız filtre takıp çıkarmak ve uzun pozlama yapmak gibi biraz zor ve her an uygulanabilir olmayan durumlar gözünüzden kaçmamıştır.

Bu noktada biraz teknik bilgi ve deneyim devreye giriyor. Özet olarak sensörün önündeki kızılötesi engelleyici filtreyi çıkarıp, yerine sadece kızılötesi ışığı geçirecen filtre takmanız suretiyle dönüştürülmüş bir fotoğraf makinesi edinmeniz size bu işin üstesinden gelmenizde yardımcı olabilir. Bu sayede elde düşük perde hızlarında çekim yapabilirsiniz. Bu da kızılötesi portre veya makro fotoğraf çekmenize yardımcı olur.

Kızılötesi Fotoğraf

Low-Pass filtresi çıkarılmış Fotoğraf Makinesi Sensörü

Bunun için yapmanız gereken tek şey kendinize güveniyorsanız bir adet fotoğraf makinesi daha alıp modifiye etmeniz veya hazır çevrilmiş bir makine edinmek için benimle iletişime geçmenizdir.

Buraya kadar Kızılötesi Fotoğraf Nasıl Çekilir? sorunuza cevaplar bulmaya çalıştık.

Kızılötesi fotoğrafın dünyasına daha fazla yelken açmak isterseniz sitemizde sizleri bir çok teorik ve teknik bilgiler sizleri bekliyor olacaklar. Bunun dışında bana soru sormak isterseniz çekinmeden geçebilirsiniz.

Kızılötesi Fotoğrafçılığın Kullanım Alanları, Amacı ve Etkileri

Kızılötesi Fotoğrafçılığın Kullanım Alanları, Amacı ve Etkileri

Nesneler özelliklerine göre yüzeylerine düşen ışığın görebildiğimiz alan olan 400-700nm dalga boyu aralığından çok daha fazlasını yansıtabilirler. Fotoğraf makineleri veya kameralar yardımıyla farklı dalga boyları görünür ışıkla ifade edilmeye çalışıldığında alıştığımız görüntülerin dışında ilgi çekici görüntüler elde edilebilir. Kızılötesi fotoğrafçılığın amacı, göremediğimiz bir dünyanın görünür ışıkla ifade edilmeye çalışılmasıdır. Örneğin bitkiler ısınmaktan korumak için kızılötesi ışığın tamamına yakınını yansıtırlar. Bu nedenle kızılötesi çekim yaptığımız zaman fotoğraflarda genellikle beyaz renkte görünürler. Bunun yanında kızılötesi fotoğrafçılığın kullanım alanları çok geniştir. Tıptan, Bitki örtüsü incelemesine, adli tıptan sahte para ya da eserlerin orijinal olup olmadığının tespitine kadar oldukça geniş kullanım alanları vardır. Elbette fotoğrafçılık alanında da kendine yer bulmuştur ve son yıllarda yurt dışında oldukça popüler hale gelmesine paralel olarak Türkiye’de de yükselen bir fotoğrafçılık tekniğidir.

Kızılötesi fotoğrafçılığın kullanım alanları

Görünür ve Kızılötesi ışıkla çekilmiş fotoğrafların karşılaştırılması.

Kızılötesi ışığın cisimler üzerindeki etkileri

  • Ağaçlar ve diğer yeşil bitkiler beyaza yakın bir renk alır, Sağlıklı bitkilerin yaprakları kırmızı ve mavi ışığın tümünü emer, kızılötesi ışığın tümünü sıcaklıktan korunmak amacıyla yansıtırlar ve çekilen fotoğrafta yeşil bitkiler beyaz olarak görünürler. Sağlıksız ya da ölü bitkiler kızılötesi ışığı daha farklı yansıttıkları için herhangi bir florada ayırt edilmeleri bu yüzden mümkündür.
  • Gökyüzü ve bulutlar arasındaki kontrast ciddi anlamda artar. Gökyüzü kızılötesi ışığı emdiği için siyaha yakın bir renk alırken bulutlar kızılötesi ışığı geçirdiği için kar beyazı bir görünüm alır.
  • Su kızılötesi ışığı emdiği için siyaha yakın, koyu bir renk alır.
  • İnsan derisi oldukça pürüzsüz, yumuşak ve ipeksi bir görünüm alır. Derinin hemen altındaki damarlar belirginleşir.
  • İnsan gözü retinası belirginleşir.
  • Gökdelenler gibi dış yüzeyi camlı binalardaki yansımalar gözle göründüğünden farklı ve ilginç bir görünüm alır.

Kızılötesi fotoğrafçılığın kullanım alanları

  • Kararmış, silinmiş ve okunamayan belgelerin okunmasında
  • Resimlerde verniğin altındaki ilk katın incelenmesinde (ünlü resimlerin orijinal olup olmadığının belirlenmesinde)
  • Yapay kamuflajların ortaya çıkarılmasında
  • Büyük ormanlık alanlarda hasta ağaçların tespiti ve hastalığın yayıldığı alanların tespitinde ve kesilebilecek nitelikteki ağaçların belirlenmesinde
  • Bitki örtüsünün incelenmesinde
  • Tarım ürünlerinin tahmini rekolte miktarının tayininde kullanılır.