Sensör Temizliği Nasıl Yapılır?
Fotoğraf makinesi sensör temizliği, sensör temizleme spatulası ve bu işlem için özel olarak %100 saflatırılmış solüsyonlarla yapılır. Sensör temizliği yapılacak makine DSLR ise makinenin elle sensör temizliği modu aktifleştirilerek, aynasız ise lensi çıkarmak suretiyle sensör temizliği yapabilirsiniz. Bazı aynasız makine modellerinde makine kapalıyken perde de kapalı konuma gelebiliyor. Bu modellerden birine sahipseniz DSLR makine gibi elle sensör temizleme modunu akfifleştirmeniz gerekir.
Uyarı: Sensör temizliği için eğer doğru ekipmana sahip değilseniz, sensöre müdahale ettiğinizde bu işlem sizin için kâbusa dönüşebilir. Bunu kendiniz yapmaya çalışmak yerine, fotoğraf makinenizi bana göndermeniz için iletişime geçmenizi öneririm.
Dijital fotoğraf makinelerinin sensörlerine kaçan toz partikülleri gibi yabancı maddeler çekilen fotoğraflarda bulanık bir nokta olarak karşımıza çıkar. Fotoğrafçıların kâbusu olan bu tozlardan kurtulabilmek için sensör temizliği nin nasıl yapılabileceğine dair profesyonel bir yaklaşımla anlatmaya çalışacağım.
Sensör Temizliği yapmadan önce Sensörün kirli olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?
Yeterince ışıklı bir ortamda yakınlaştırma (zoom) özelliğine sahip bir lensiniz varsa, en uzun odak uzunluğuna ayarlayıp, diyafram ayarını da olabildiğince kısık değere getirip ISO ayarını da olabildiğince düşük tutarak mümkünse beyaz bir zemin ya da açık bir gökyüzünü pozlayın. Ortaya çıkacak görüntünün homojen bir kare olması tozları tespit etmemizi kolaylaştıracaktır. Düşük iso değeri kullanmamızın nedeni yüksek iso değerlerinde oluşacak grenlerin (kumlanma) lekeleri tespit etmemizi zorlaştıracak olmasıdır.
Örneğin Nikon 18-105mm lens ile 105mm odak uzunluğunda, f/36 diyafram ve iso 100 değerinde duruma göre 1/20 ila 1/50 saniye pozlama yapabilirsiniz. Aşagıdaki gibi bir fotoğraf kaşınıza çıkarsa bunun anlamı sensörünüzün kirli olduğudur.
Equipment: Canon 1100D, EF-S 75-300
Exif: 300mm, f/32, iso100, 1/30 sec.
Hava pompası kullanarak sensör temizliği yapmak tehlikelidir!
Sıkça paylaşılan görüş sensör temizliği için hava pompası kullanılmasıdır. Ben bu yöntemi asla tavsiye etmiyorum ve kendim de sensör temizliği için de kesinlikle hava pompası kullanmıyorum. Çünkü hava pompası, sensördeki tozun fotoğraf makinesi dışına çıkarmaz. Aksine fotoğraf makinesinin içerisinde hapsolmasına neden olur. Hava pompasının sensöre yapışmış tozun tamamen temizleneceğinin de garantisi yoktur.
Sensör Temizliği Nasıl Yapılır?
Hava Pompası
Sensör temizliği ekipmanları
- 1- Sensör temizliği için özel olarak üretilmiş sensör temizleme sıvısı
- 2- Sensör temizleme spatulası
- 3- Temizleme esnasında nefesimizle birlikte tozun perde odasına kaçmasını engellemek için steril maskeden oluşmaktadır.
Sensör Temizleme Spatulası
Sensör Temizleme Sıvısı
Steril Maske
Sensör temizleme sıvısı bu işlem için özel üretilmiş %99,99 saflıkta, uçucu, uçunca ardında kalıntı, iz bırakmayan nitelikte bir solvent (çözücü) olmalıdır. Metanol (Metil Alkol), Isopropranol (İzopropil alkol) bu sıvılara örnek olarak gösterilebilir. Her %100 saflıkta olduğunu iddia eden ürünlere itibar etmeyin. Ucuz olması açısından %100 diye aldığım Metanolün temizlik sonrasında iz bıraktığını gözlemledim. Bunun için deneyip onayladığım Eclipse marka sensör temizleme sıvısını tavsiye ederim.
Sensör temizleme spatulası ise yine sensör temizleme için özel olarak üretilmiş, uygulandığı yüzeyde toz veya zerrecik bırakmayan, üzerine sürülen kimyasalı kolayca emebilen bir yapıya sahiptir. Bunun için yine deneyip onayladığım Eclipse marka sensör temizleme spatulalarını tavsiye ederim. Şunu unutmayın ki sensör boyutunu göre spatula boyutu seçmeniz gerekir. Buraya tıklayarak hangi marka/model makinelerde hangi boyutta spatula kullanacağınıza karar verebilirsiniz.
Sensörün kirlenmesini hızlandıran etmenler
Sensörün kirlenmesini hızlandıran etmenler rüzgarlı ortamlarda sık lens değiştirme ve yakınlaştırma (zoom) özelliğine sahip olan lenslerdir. Bu tip bir lens yakınlaştırma (zoom in) ve uzaklaştırma (zoom out) esnasında içindeki havayı akordiyon gibi emip basar. Bu da lens içindeki ve fotoğraf makinesinin perde odasındaki tozların sensöre ulaşmasına neden olur.
Sensörü temiz tutabilmek için
Kuşkusuz sensöre toz kaçmasının en kolay yolu lens değiştirirken perde odasının açık havaya maruz kalmasıdır. Gerekmedikçe ve özellikle rüzgarlı havalarda lens değiştirmeyiniz. Değiştirmeniz gerekiyorsa gövdenin bayonet kısmı aşağıya bakacak şekilde tutarak ve mümkünse çanta veya elbisenizle rüzgara karşı siper yaparak lens değiştirebilirsiniz.
Adobe Photoshop da sensör lekelerine çözüm olabilir
Sensör temizleme ya da temizletme imkanınız yoksa fotoğraflarınızda görünen lekeleri Adobe Photoshop yazılımında bulunan “Spot Healing Brush” özelliğini kullanarak da kolaylıkla yok edebilirsiniz.
Sensör Temizliğini nasıl yapabilirim?
Öncelikle sensör temizleme spatulasına yeteri kadar sensör temizleme sıvısından damlatarak hazır hale getiriniz. Fotoğraf makinenizi sensör temizleme moduna alarak sensörün önündeki ayna ve perde mekanizmalarının kalkmasını sağlayınız. Ancak bu sayede sensörü temizleyebilirsiniz fakat unutulmaması gereken önemli nokta ise bataryanın full şarjlı olmasının gerekliliğidir. Sebebi ise temizleme esnasında ayna ve perde mekanizmalarının şarj bitiminden dolayı kapanıp spatulanın arada sıkışmasının önüne geçmektir. Bu şekilde arızalanıp servise giden makine sayısı oldukça fazladır.
Hazırladığınız spatulayı, sensörün bir kenarından karşı kenarına tek hamlede bastırarak hafif yatık şekilde gezdiriniz ve spatulayı sensörü temizlememiş diğer yüzüne yatırıp başladığınız kenara tekrar geri gezdiriniz. İşlemi tekrarlamanıza gerek yoktur fakat temizlediğinizden emin olmadıysanız aynı spatulayı ikinci kez kullanmanızı tavsiye etmem. Bunun yerine yeni spatula ile işlemi tekrarlayınız. Eğer şu şekilde bir görüntü ile karşılaştıysanız işlem başarılı demektir:
Böylelikle Sensör temizliği nasıl yapılır? sorumuza detaylıca cevap bulmaya çalıştık. Ekipman temini veya sorularınız olursa iletişime geçmekten çekinmeyin!
Sensör Temizliğini nerede yaptırabilirim?
Daha önce saymış olduğum ekipmanlara sahip değilseniz, ekipman temin etme problemleri veya sensöre müdahale etmek istememeniz gibi durumlarda sensör temizliği yaptırmak için İletişim Formu aracılığıyla benimle iletişime geçmeniz yeterlidir.
