Kızılötesi Çevrilmiş Makinelerde Odaklama Kalibrasyonu
Bu yazıda kızılötesi çevrilmiş makinelerde odaklama kalibrasyonu ile görüntünün sensörde oluşmasını sağlamanın nasıl yapıldığını açıklamaya çalışacağım. Unutmayın! bu yazı sadece DSLR fotoğraf mkineleri içindir.
DSLR özellikli bir fotoğraf makinesini kızılötesi fotoğraf çekmek amacıyla dönüştürdüğünüz zaman çektiğiniz fotoğraflarda dikkatinizi çekecek şey odaklama hatasıdır. Bunun nedeni daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi kızılötesi ışığın kırılma indisinin görünür ışıktan daha az olmasıdır. DSLR fotoğraf makinelerini kızılötesi fotoğraf çekecek şekilde dönüştürmüş olsak da, fotoğraf makinesi görünür ışık yardımıyla odaklama yapmaya devam edecektir. Kızılötesi ışık, objektif merceklerinden geçerken görünür ışığa göre daha az kırılmaya uğradığından, görüntü sensör üzeri yerine sensörün gerisinde oluşur. Bu durumu aşağıda eklediğim görselde de açıkça görebilirsiniz.
DSLR Odaklama Sistemi ve Kızılötesi ışığın ilişkisi.
Çevrilmiş makinelerde odaklama hatası neden kaynaklanıyor?
DSLR fotoğraf makinelerinde odaklamayı yapan mekanizma ile sensör düzlemi farklı yerlerde olduğu için çevrim işleminden sonra odaklama yapldığında görüntü sensörde oluşamaz. İşte bunun için sensör düzlemini aşağıda anlatacağım yöntemle istenilen mesafeye ayarlamamız gerekir. Odaklama kalibrasyonunun temel mantığı budur. DSLR fotoğraf makinelerinde kızılötesi fotoğraf çekerken eğer makineniz destekliyorsa Liveview moduna geçerek (Canlı Önizleme) odaklama hatalarını kolaylıkla giderebilirsiniz. Yani odaklama kalibrasyonu, Liveview özelliğine sahip olmayan DSLR makineler için şarttır.
Gerekli Malzemeler:
1- 1mm Alyan anahtarı (Fotoğraf Makinesinin modeline göre 2mm de olabilir.) (D90/D70/D70S = 2mm, D200 = 1mm)
2- Bant (Alyan anahtarıyla vidayı çevirirken perdenin açık kalabilmesi için.)
3- Tripod (Belirli bir nesneyi ya da odaklama tablosunu pozlarken mesafenin korunması için.)
Odaklama kalibrasyonu yaparken makinenizi tripoda koymayı ve kalibrasyon denemelerinde referans olması açısından belirli bir nesneyi her ayar sonrasında aynı mesafeden pozlamanızı tavsiye ederim. A2 ya da A3 boyutunda sadece yazılardan oluşmuş bir çıktıyı çapraz olarak makinenin önüne koyup herhangi bir harfe odaklayarak da yapabilirsiniz. Çapraz olarak konulması, odaklama kalibrasyonu denemelerinde netleme merkezini daha rahat tayin edebilmemizi sağlar. (Google’da Autofocus Test Chart şeklinde aratırsanız bir çok örneğini görebilirsiniz.)
Ayrıca netleme noktasını daha iyi tespit edebilmek için makinenizi aperture (diyafram) öncelikli moda alıp, f (diyafram) değerini en düşük değere ayarlayınız. Bu ayar, net alan derinliğini minimuma indirerek netleme kalibrasyonunu esnasında netleme noktasında meydana gelen değişiklikleri daha net görmenizi sağlayacaktır. Bu da size her bir denemede otomatik netleme ayar vidasını ne kadar çevirmeniz gerekeceği hakkında ipucu verecektir. Örneğin ben kalibrasyonu Nikon 85mm f1.8 lens ile yaptığımdan diyafram açıklığını f/1.8’e ayarladım.
Netleme Kalibrasyonu yapmadan önceki durum:
Kalibrasyondan önceki durum.
Görüldüğü üzere makineyi kırmızı ile işaretlenmiş bölgeye odaklanmama rağmen daha gerideki bir bölge net alan derinliği içine girmiş. Dolayısıyla netleme kalibrasyonu yapılması şart.
Nikon Odaklama Sistemi.
Fotoğraftan da anlaşılacağı üzere hedef noktamızda 1 numaralı ayar vidası var. Bu ayar vidasının görevi görüntü netleme noktasını ayarlamaktır.
Odaklama Kalibrasyonu
Perdeyi kaldırıp bant yardımıyla gövdeye bantlıyoruz. (isterseniz elinizle de tutabilirsiniz fakat aynı anda alyan anahtarı döndürmek zor oluyor.) Bu aşamada makinenin ayna odasında sağ tarafta bir adet sensöre yakın yerde, bir adet de aynı yüzeyin lens takılan bayonet kısmına yakın tarafta olmak üzere 2 adet alyan başlı vida göreceksiniz. Bunlardan sensöre yakın olanı otomatik netleme ayar vidasıdır.
Manual Odaklama Kalibrasyonu.
Alyan anahtarı yardımıyla bu vidayı saat yönüne (alyan anahtarı aşağı doğru) 15° kadar çeviriyoruz ve bu yapılan işlemin sonucunu görmek için bir adet fotoğraf çekiyoruz. Eğer odaklamada hala hata var ise deneme yanılma yoluyla odaklama hatasını giderene kadar işlemleri tekrarlıyoruz. Vidayı istediğiniz kadar çevirebilirsiniz. Vida eksantrik yapıda olduğu için bir tam turda eski konumuna gelecektir.
Netleme Kalibrasyonu sonucu:
Kalibrasyondan sonraki durum.
Görüldüğü üzere artık odaklanan nokta net alan derinliğine denk geldiği için kızılötesi fotoğraflarımızı net bir şekilde çekebiliriz.
