Kızılötesi fotoğraf çekmenin 3 tekniği vardır:
1- Kızılötesi Filtre kullanarak kızılötesi fotoğraf çekmek
2- Low Pass filtreyi çıkarıp, kızılötesi filtre kullanarak (Full Spectrum + Kızılötesi Filtre) (Modifikasyon)
3- Low Pass filtreyi çıkarıp, sadece kızılötesi ışığı geçiren filtre ile değiştirek (Modifikasyon)
(Low Pass filtrenin ne demek olduğuna Kızılötesi Fotoğrafçılığa Giriş yazımda değindim.)
Bu yöntemleri artıları ve eksileriyle ele alacak olursak:
1- Kızılötesi Filtre kullanarak kızılötesi fotoğraf çekmek:
Neden tercih edilir?
Mevcut fotoğraf makinemizle, sadece filtre temin ederek pratik ve ekonomik bir şekilde kızılötesi fotoğraf çekmek için tercih edilmektedir.
Avantajları:
- Kamera modifiye edilmediğinden dolayı fotoğraf makinesi kızılötesi fotoğraf haricinde günlük çekimler için de kullanılabilir.
- Maliyeti en az olan yöntemdir.
- Kızılötesi fotoğraf çekmeye başlamak için en pratik yöntemdir.
- Farklı dalga boyu sınırı olan filtreler kullanılabilir. (Hoya R72, B&W 093)
Dezavantajları:
- Uzun pozlama süresi (Gün ışığında bile D90, D700, D300 gibi fotoğraf makinelerinde 30 saniye ye yakın pozlama gerektirir. 30 saniye süre için iso100, f/8 değerleri baz alınmıştır.)
- Eğer DLSR fotoğraf makinesi kullanıyorsanız filtre takılınca vizörden bakarak kadrajlama olanağı yoktur. Aynasız fotoğraf makinesinde pozlama süresini uzatınca ekrana görüntü gelebilir.
- Uzun pozlama yapılacağından tripod şarttır. Ayrıca batarya şarjı daha çabuk bitmektedir. Bu yöntemle çekim yapıyorsanız yanınıza ekstra 2-3 tane batarya almanız yararınıza olacaktır.
- DSLR Fotoğraf makinelerinin odaklama mekanizmalarının perde odasında olmalarından ve görünür ışık yardımıyla odaklama yapmalarından dolayı kızılötesi filtre takılıyken odaklama yapmayacaktır. Maalesef perde odasına giren görünür ışığı arttırmanın bir yolu yoktur. Fakat filtre takılıyken canlı önizleme moduna geçerek aynasız fotoğraf makinesi gibi davranmasını sağlayarak odaklama yaptırabilirsiniz. Aynasız Fotoğraf Makinelerinin odaklama mekanizmaları farklı olduğundan filtre taksanız da pozlama süresini arttırarak otomatik odaklama yapabilirsiniz.
- Filtre takılınca makinenin ışık ölçüm mekanizması çok doğru çalışmayacaktır. Sebebi ise ışık ölçüm mekanizmasının görünür ışığa göre hesaplama yapmaya programlanmış olmasıdır. DSLR veya Aynasız Fotoğraf makinelerinde manuel modda çekim yapılması daha uygundur. Diyafram modunda deneme yanılma yöntemiyle pozlama telafisini bularak da çekim yapabilirsiniz.
2- Low Pass filtreyi çıkarıp, kızılötesi filtre kullanarak (Full Spectrum + Kızılötesi Filtre) (Modifikasyon):
Neden tercih edilir?:
DSLR Fotoğraf Makineler için bu seçeneğin aşağıda açıkladığım 3. seçeneğe göre maliyeti daha az olduğu için; Aynasız fotoğraf makinelerde ise sensörün önüneki filtrenin değiştirilmesi yerine sadece çıkarılması nedeniyle bu seçenek tercih edilir. Aynasız fotoğraf makineleri için en ideal seçenektir. Aynasız fotoğraf makinelerinde sensör önüne neden kızılötesi filtre kullanılmadığı ve full spectrum dönüştürme avantajları için Kızılötesi Fotoğrafçılık için Fotoğraf Makinesi Seçimi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Avantajları:
- Bu yöntemin birinci amacı pozlama süresini düşürmektir. bu yöntemle 1/250, 1/125, 1/60 enstantane hızlarıyla pozlama yapmak mümkündür.
- Uzun pozlama yapılmayacağından tripod ihtiyacını ortadan kaldırır. (Elde çekim mümkündür.)
- Sadece Low Pass filtre çıkarıldığı, sensör önüne ekstra filtre takılmadığı için 3. seçeneğe göre maliyeti daha düşüktür.
- Farklı dalga boyu sınırı olan filtreler kullanılabilir. (590nm, 665nm, 720nm, 850nm, Hoya R72, B&W 093, Hoya 25a vb.)
Dezavantajları:
- Fotoğraf makinelerinde filtre takma zorunluluğu devam ettiğinden, vizörden bakarak kadrajlama olanağı olmamaktadır. Ancak DSLR fotoğraf makinesinin canlı önizleme özelliğini açarak aynasız fotoğraf makinesi gibi davranmasını sağlayabilir, aynasız fotoğraf makineleri de dahil olmak üzere vizörde veya ekranda sensörden gelen kızılötesi görüntü geldiği için müdahale edilmemiş bir makine mantığıyla kadrajlama yapabilirsiniz. Tek fark görüyor olduğunuz görüntünün artık kızılötesi görüntü olmasıdır. Bu durum fotoğrafı çekmeden önce de size nasıl bir fotoğraf çekeceğinize dair bir önizleme sunar.
- Modifikasyon sonrası fotoğraf makinesi sadece görünür ışıkla değil, kızılötesi ışıkla da fotoğraf çekeceği için artık günlük fotoğraf çekimine uygun olmayacaktır. (Kızılötesi ve UV ışığı bloke eden özel lens filtreleri takılarak bu durum telafi edilebilir.
- Modifikasyon sonrası fotoğraf makinesinde eğer varsa toz giderme sistemi devre dışı kalır.
- DSLR Fotoğraf makinelerinin odaklama mekanizmalarının perde odasında olmalarından ve görünür ışık yardımıyla odaklama yapmalarından dolayı kızılötesi filtre takılıyken odaklama yapmayacaktır. Maalesef perde odasına giren görünür ışığı arttırmanın bir yolu yoktur. Fakat filtre takılıyken yukarıda da ayrıntılı şekilde açıkladığım üzere canlı önizleme moduna geçerek, aynasız fotoğraf makinesi gibi davranmasını sağlayarak sorunsuz bir şekilde odaklama yaptırabileceğiniz gibi odaklama hatası olmadan net fotoğraflar üretebilirsiniz. Aynasız fotoğraf makinelerinin ise odaklama referans noktası sensörleri olduğu için odaklamayı sorunsuz bir şekilde yapmaktadırlar.
- Filtre takılınca makinenin ışık ölçüm mekanizması çok doğru çalışmayacaktır. Sebebi ise ışık ölçüm mekanizmasının görünür ışığa göre hesaplama yapmaya programlanmış olmasıdır. DSLR veya Aynasız Fotoğraf makinelerinde manuel modda çekim yapılması daha uygundur. Diyafram modunda deneme yanılma yöntemiyle pozlama telafisini bularak da çekim yapabilirsiniz.
3- Low Pass filtreyi çıkarıp, sadece kızılötesi ışığı geçiren filtre ile değiştirek (Modifikasyon):
Neden tercih edilir?:
Bu seçenek sadece DSLR fotoğraf makineleri için uygulanmaktadır. Bu yüzden aşağıda açıklanacak avantaj ve dezavantaşlar DSLR makineler için geçerlidir. Bu yöntem DSLR fotoğraf makinelerinde hem elde çekim ve vizörden görerek kadraj yapmak için tercih edilmektedir. DSLR makineler için en ideal seçenektir. DSLR fotoğraf makinelerini dönüştürme avantajları için Kızılötesi Fotoğrafçılık için Fotoğraf Makinesi Seçimi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Avantajları:
- Kızılötesi filtre takma ihtiyacı ortadan kalktığı için normal çekimler nasıl yapılıyorsa o şekilde çekim yapmaya olanak verir.
- DSLR fotoğraf makinelerinde modifikasyon esnasında odaklama kalibrasyonu da yapıldığından odaklama sorunları olabilse de büyük ölçüde önüne geçilebilir. Görünür ışıkla nasıl odaklama yapılıyorsa (manuel/otomatik) netleme yine o şekilde yapılabilir. Tabiiki odaklamanın hatasız yapılabilmesi için yukarıda anlattığım gibi canlı önizleme modunda odaklama yaptırmak en iyi sonucu verecektir.
- Uzun pozlama yapılmayacağından tripod ihtiyacını ortadan kaldırır. (Elde çekim mümkündür.)
- Lens önünde filtre kullanma zorunluğunu yoktur.
- Işık ölçüm mekanizması çalıştığından dolayı “pozlama telafisi kullanılması suretiyle” diyafram ya da otomatik modda kullanım olanağı vardır. (Işık ölçüm mekanizması çok doğru çalışmayacaktır. Sebebi ise ışık ölçüm mekanizmasının görünür ışığa göre hesaplama yapmaya programlanmış olmasıdır.)
Dezavantajları:
- Modifikasyon sonrası fotoğraf makinesi sadece görünür ışıkla değil, kızılötesi ışıkla fotoğraf çekeceği için artık normal fotoğraf çekime uygun olmayacaktır.
- Modifikasyon sonrası fotoğraf makinesinde eğer varsa toz giderme sistemi devre dışı kalır.