Kızılötesi Işık Nedir?

Elektromanyetik Tayf ve Işık

Kızılötesi ışık nedir sorusuna cevap aramak için ilk olarak elektromanyetik tayfın ve ışığın ne demek olduğunu da irdelememiz gerekir. Elektromanyetik tayf (ışık spektrumu da diyebiliriz), elektromanyetik radyasyonun frekansları, dalga boyları ve foton enerjilerinin çeşitliliğinin bütünüdür. Işık ise elektromanyetik tayfın belirli bir kısmındaki elektromanyetik ışınımdır. “UV Işık”, “Kızılötesi Işık” ve “Görünür Işık” ışık çeşitlerine birer örnektir.

Kızılötesi ışık nedir?

Elektromanyetik tayfta kızılötesi ışık tayfının dalga boyu aralığı 700nm ila 1000000nm (1mm)’dir. (nm = nanometre = 10^-6mm). Kızılötesi ışık, 700nm dalga boyundan başlayıp radyo dalgalarına kadar uzanmaktadır. Bu aralıkta 700 – 1500nm arası “yakın kızılötesi”, 1500 – 7000nm “ara kızılötesi”, 7000 – 1000000nm ise “uzak kızılötesi” olarak adlandırılır. Kızılötesi fotoğrafçılıkta bizi ilgilendiren bölge ise yakın kızılötesi aralıktır.

Görme ve Kızılötesi ışık ile ilişkisi

Görme, gözün arka bölümünde retina tabakasındaki fotoreseptör hücrelerinin ışık fotonlarını algılayıp sinirsel uyarıya çevirmesidir olayıdır. Fotoreseptör hücreleri yalnızca 400 – 700nm dalga boyu aralığındaki ışık tayfına duyarlı olduğundan, insan gözü için “görünen ışık” yalnızca bu aralıktır. Yani 400nm’nin altındaki (morötesi-ultraviyole) ve 700nm’nin üzerindeki (kızılötesi-infrared) dalga boylarına ait ışık tayfları fotoreseptör hücrelerini uyaramaz. En yüksek uyarı 600nm dalga boyu civarında olur.

Görülebilen ışık spektrumu.

Kızılötesi ışığın tarihçesi

Kızılötesi ışık, 19. yüzyılda yaşamış bir gökbilimci olan Wiliam Herschel tarafından keşfedilmiştir. Herschel, üçgen bir prizma kullanarak güneşten gelen ışığın kırılmasını sağlamış, oluşan tayfın tüm renklerine ve kırmızının altına da termometreler yerleştirmiştir. Gözlemlerinde en çok ısınan bölgenin kırmızının altındaki bölgenin olduğunu tespit etmiş ve keşfettiği ışığa da “Kalorifik Işınlar” ismini vermiştir. Kızılötesi terimi ise 19. yüzyılın sonlarına kadar literatüre girmemiştir.

Çeşitli Kızılötesi ışık kaynakları:

• Güneş
• Mum ışığı
• Ateş
• Incandescent (Akkor flamanlı klasik) Ampuller
• Halojen Ampuller
• Kızılötesi ışık ledleri (Güvenlik kameraları ve webcam’larda sıkça kullanılırlar.)

Güneş ışığı mevcudiyetinde %44 görünür ışık, %48 Kızılötesi, %7 Ultraviyole ışık ihtiva etmektedir. Görüldüğü üzere gündüz açık hava şartlarında hatırı sayılır miktarda kızılötesi ışık vardır ve biz bunu göremeyiz.

Güneşin yaydığı ışığın içeriği.

Kızılötesi ışık ihtiva etmeyen ışık kaynakları:

• Floresanlar
• Aydınlatma amaçlı kullanılan LED’ler