Kızılötesi Fotoğrafçılık İçin Fotoğraf Makinesi Seçimi

Daha önceki yazılarımda kızılötesi fotoğraf çekim yöntemlerine değinmiştim. Kızılötesi fotoğrafçılık için fotoğraf makinesi seçimi yapmak adına bir kez daha hatırlatmam gerekirse:

• Tripod taşıma zorunluluğu,
• Filtre takılmasından dolayı kadrajlama sıkıntıları,
• Mevcut makinenin kızılötesi fotoğraf makinesine çevrilmek istenmemesi

gibi durumlarından dolayı başka bir fotoğraf makinesi alıp kızılötesi fotoğraf makinesine çevirmek isteyebilirsiniz. Bu yazımda sizlere kızılötesi fotoğrafçılık için fotoğraf makinesi seçimi hakkında yardımcı olmaya çalışacağım.

İlk olarak fotoğraf makinesi seçimi için göz önünde bulundurulması gereken hususları ele alalım:

• Mevcut fotoğraf makinenizle kullandığınız lenslere uyumlu olup olmaması. Mevcut makinenizle aynı depolama birimini kullanması avantajınızadır.
• DSLR veya Aynasız olması. (Yazının sonuna sorğru bu teknoloji farklılıklarından hangisinin üstün olduğuna dair açıklama vardır.)
• Kullanılan depolama teknolojisi. (CF veya SD Kart)
• İkinci makineniz olacaksa kullanılan batarya. Mevcut makinenizle aynı bataryayı kullanması avantajınızadır.
• DSLR fotoğraf makinesi seçilecekse odaklama kalibrasyonu yapılabilme özelliğinin olup olmadığı.
• Eğer Nikon marka makine almayı düşünüyorsanız daha fazla lens seçeneği için gövdede dahili odaklama motorunun bulup bulunmadığı.
• Odaklama anında oluşabilecek hataları bertaraf etmeniz için Liveview (Canlı Ön izleme) seçeneğininin olup olmadığı.

gibi kriterleri göz önünde bulundurmanız size çeşitli faydalar sağlayacaktır.

Sensör Tipi

Fotoğraf makinesinin sensörünün CMOS ya da CCD sensör olması, kızılötesi ışık hassasiyetini etkileyen bir faktör değildir. Her iki sensör tipinde de yüksek iso değerlerinde gren (kumlanma) oluşacaktır. Bu durumda yüksek iso hassasiyetlerinde daha başarılı olduğundan CMOS sensörlü makine seçmek avantajınızadır.

Sensör Boyutu

Sensör boyutuna gelince, crop faktörlü (1,5 1,6 vb.) sensör boyutlarına sahip fotoğraf makineleri nispeten ucuz oldukları için tercih edilebilir. Bunun dışında Full Frame fotoğraf makinesi tercih edilecekse, sensörün büyüklüğü modifikasyon işlemini biraz daha masraflı hale getirecektir. Full Frame sensörlü makinelere uyumlu Low Pass filtre fiyatları crop faktörlü sensör içeren makinelere uyumlu filtrelerden 2 kat daha pahalı olacaklarını unutmayın. Hem filtre hem de makinenin kendisinden kaynaklı oluşabilecek ekstra maliyeti göze alabiliyorsanız elbette her zaman full frame sensörlü fotoğraf makinesi daha avantajlı bir seçimdir.

Fotoğraf Makinesi Seçimi için bir başka önemli husus ise Söküm / Montaj kolaylığıdır.

Eğer kendiniz bir makine çevirecekseniz ve bu bir DSLR fotoğraf makinesi olacaksa nispeten kolay sökülüp toplanabilen modellere bakmanızı öneririm. Canon marka makinelerde bazı modellerde sensöre ulaşmak için gövdeyi tamamen dağıtmak gerekiyor. Ama kolay çevrilebilen modelleri de mevcut. Örneğin : 20D, 30D, 40D, 50D, 5D, 5D markII, 7D, 1Ds, 300D, 1100D, 550D, 600D gibi.

Nikon marka makinelerde, Canon marka makinelerdeki kadar söküm/montaj zorluğu yoktur. İnternet’te söküm/montaj kaynağını bulabildiğiniz herhangi bir modeli seçebilir ya da kendiniz kaynak rehber olmadan yapabilecek beceri ve donanıma sahipseniz en başta saydığım dört kriteri ve aşağıda açıkladığım odaklama sorunları hususunu da göz önünde bulundurarak seçim yapabilirsiniz.

Sony marka makinelerde ise, özellikle Aynasız serilerin küçük ve kompakt yapılarından dolayı sökülüp toplanmaları epey zordur. Fakat aşağıda değindiğim avantajlarından dolayı benim favorim aynasız fotoğraf makineleridir.

DSLR mi? Aynasız mı?

DSLR fotoğraf makinelerindeki odaklama sorunları kızılötesi fotoğrafçılık için en önemli sorundur.

Çevirme işlemi bittikten sonra tüm DSLR makinelerde odaklama kalibrasyonu yapılması gerekir. DSLR fotoğraf makinelerinde odaklamayı yapan mekanizma ile sensör düzlemi farklı yerlerde olduğu için çevrim işleminden sonra odaklama yapldığında görüntü sensör yerine sensörün biraz gerisinde oluşur. Kızılötesi görüntüyü sensörün üzerinde oluşturabilmek için bu faz farkını elimine etmemiz gerekir. İşte bu yüzden odaklama kalibrasyonu yapılır. Canon marka makinelerde kalibrasyon olanağı modelden modele değişirken Nikon marka makinelerde ise yukarıda saydığım modellerin hepsinde odaklama kalibrasyonu yapılabilir. Odaklama kalibrasyonunun nasıl yapıldığını ise “Kızılötesi Çevrilmiş Fotoğraf Makinelerinde Odaklama Kalibrasyonu” başlıklı yazımda detaylıca anlattım.

Bunun dışında odaklama kalibrasyonu yapılmış DSLR fotoğraf makinelerinde odaklamanın her lenste, her odak uzunluğunda sağlıklı çalışmasını beklememeliyiz. Çünkü zoom özellikli lenslerin farklı odak uzaklıklarında kızılötesi ışığı odaklama becerileri tamamen farklıdır. Görünür ışığa göre dizayn edilmiş objektiflerin konu kızılötesi ışık olunca böyle sonuçlar çıkarmasını görmek şaşırtıcı değildir.

Canon marka fotoğraf makinelerinde:

• 40D ve altı modellerde alyan anahtar yardımıyla mekanik olarak odaklama kalibrasyonu yapılabilir.
• 40D ve altı modellerde canlı önizleme modu yoktur, üst modellerde vardır.
• 50D, 70D, 80D, 5D MkII, 5D MkIII, 5D MkIV modellerde makinenin kendi odaklama kalibrasyon özelliğinden yararlanarak odaklama kalibrasyonu yapılabilir. (C. Fn II ya da C. Fn III Autofocus Menüsünde Micro Adjustment Seçeneği.)
• 60D, 5d Klasik modellerde odaklama kalibrasyon seçeneği bulunmadığından odaklama kalibrasyonu yapılamaz.
• xxxD ve xxxxD serilerinde ise herhangi bir şekilde odaklama kalibrasyonu yapılamaz.

Her ne kadar Liveview (Canlı Önizleme) modu odaklama için pratik bir çözüm olsa da, vizörden bakarak yapılan çekimler için xxxD, xxxxD, 60D, 5D Klasik gibi modellerde odaklama kalibrasyonu mümkün olmadığından kızılötesi çevrim için önermiyorum. 50D, 70D ya da 7D modellerde otomatik odaklama kalibrasyonu ve canlı önizleme modunda odaklama yapabilme olanakları olduğundan önerebileceğim modeller olabilir.

Nikon marka fotoğraf makinelerinde:

• Tüm modellerde alyan anahtarla odaklama kalibrasyonu yapılabilmektedir.
• D40, D50, D60, D70, D80, D3000, D100, D200, D300, D700 modellerinde canlı önizleme modu yoktur.

Aynasız fotoğraf makineleri

Aynasız fotoğraf makinelerinin tümünde kızılötesi çevrimden sonra odaklama ile ilgili sorunlar olmadığından bu kısmı marka olarak ayırmadım. Aynasız fotoğraf makinelerinden çevirebileceğiniz veya bütçenizin elverdiği ölçüde bir marka / model seçebilirsiniz.

Aynasız fotoğraf makinelerinde odaklamayı sensör yapar. DSLR fotoğraf makinelerinin tersine odaklamayı yapan mekanizma ile fotoğraf çekilen düzlemler aynasız fotoğraf makinelerinde ortaktır. Odaklama yapıldığı anda görüntü de sensörde oluşur. Bu yüzden aynasız fotoğraf makinelerinde odaklama kalibrasyonu yapılmasına gerek yoktur. Çevrim sonrasında oluşabilecek sensör düzlemindeki mesafe değişiklikleri odaklama sorunlarına yol açmaz. Bu durum sensörün önüne tek bir dalga boyunda filtre takma mecburiyetini de ortadan kaldırdığı için farklı dalga boylarında filtreler takarak da kızılötesi fotoğraf çekebilirsiniz. Kızılötesi fotoğraf makinesi seçimi için kuşkusuz en iyi seçenek aynasız bir fotoğraf makinesi olacaktır.

Peki Hangisini seçmeliyim?

Eğer mevcut ekipmanınızı ortak kullanma kaygınız yoksa veya tamamen bağımsız bir ekipman oluşturacaksanız:

Bu durumda size aynasız öneririm. Odaklama kalibrasyonu olmaması ve bunun artısı olarak istediğiniz her lensi kullanabilmeniz, lens önüne filtre taksanız dahi LCD den veya elektronik vizörden kadrajlama olanağınızın olması ve odaklama sorunlarının olmamasından dolayı full spectrum olarak çevrilen aynasız makinelerde farklı dalga boylarına ait filtreleri kullanabilmeniz gibi avantajlarından dolayı aynasız makineler kızılötesi fotoğrafçılık için biçilmiş kaftandır. Benim önerim öncelikli olarak aynasız makineler olacaktır.

Eğer Canon ya da Nikon Marka DSLR olacaksa:

Fotoğraf makinesi seçimi yaparken DSLR makine olacaksa; çevirme pratikliği, canlı önizleme modu olması ve kendini ispatlamış bir model olan Nikon D90’ı özellikle öneririm. Bütçenizin uygunluğu dahilinde D7000, D7100 veya D7200 de oldukça uygun seçimler olacaktır. Canon ekipmanınızı kullanabilmeniz adına tercihiniz Canon markasından yana olacaksa en az 550D modelini öneririm. Ama Canon markasında en iyi seçim gelişmiş özellikleri nedeniyle 60D olacaktır.